Yüzyıllar boyunca kahve, Afrika ve Orta Doğu’ya ve oradan dünyaya yayıldı. Yemen’den gizlice kahve çekirdeklerini çıkaran azizlerden, Avrupalı iktidarların kolonilerinde yeniden ekmelerine kadar bunun nasıl gerçekleştiğine dair birçok hikaye bulunur. Kahve, kökboyasıgiller (Rubiaceae) familyasının, Coffee cinsinden tropik çalı türlerine, bu türlerin tohumlarına ve tohumlarından hazırlanan içeceğe verilen addır. Kahve, bir ağacın meyvesinin çekirdeğidir. Kahve ağacının 90’dan fazla çeşidi vardır ve yaklaşık 50 ülkede yetiştirilir. Kahve bitkisi yaklaşık 9 metreye kadar büyüyebildiği için ağaç olarak da sınıflandırılabilir. Ancak kahve çiftliklerinde, hasadı kolaylaştırmak için budanır ve daha çok çalı gibi görünür.
Kahve bitkisinin ana gövdesinden birincil, ikincil ve üçüncül yatay dallar uzar. Bunlardan koyu yeşil, mumsu yapraklar çiftler halinde büyür. Kahve bitkisi yaklaşık üç veya dört yaşına geldiğinde ilk kez çiçek açar. Küçük, narin, beyaz çiçekler, yaprakların ve dalların birleştiği yerde büyür ve tatlı bir aroma verir. Çiçeklenmeden altı ila sekiz hafta sonra, çiçeklerin bulunduğu yerde kiraz benzeri bir meyve görünür. Olgunlaşmamış kirazlar yeşildir; zamanla çeşitliliğe bağlı olarak kırmızı, sarı, turuncu ve hatta pembeye dönüşürler ve olgunlaştıkça daha tatlı hale gelirler. Kahve meyvesinin yüzden fazla farklı türü vardır ve her tür, farklı çeşitlere ayrılabilir. Bu türlerin hepsinin kahvenin tadı, ne kadar kafein içerdiği ve nasıl büyüdüğü üzerinde etkisi vardır.
Kahve Meyvesi
Dirlik Düzenlik, Edip Cansever
Bir hoş oldum ele güne karşı
Herkeslerden utandım
Bir yanım insanlı kahve
Dünyalar dolusuydu bir yanım
Ah beyler söylemesi güç
İşim bitince kahvelik olurum
Bana cezveler tutulunca
Bir yanlara çevrilidir başım
Kahve Çekirdekleri
Dünyada iki ana kahve çekirdeği türü vardır. Orijinal isimleriyle: Coffee Arabica ve Coffee Robusta.
18. yüzyılda Alman bir botanik uzmanı, kahvenin anavatanının Yemen olduğunu ve oradan yayıldığını zannediyor. O sebeple Yemen’de yetişen türleri Arabica olarak sınıflandırıyor ve tüm dünya bu şekilde kabul ediyor. Sonradan anavatanın Afrika (Etiyopya) olduğu keşfedilse de, tüm dünya Arabica ismini kullanmaya devam ediyor.
Robusta ise aslında Coffea Canephora türü çekirdeklere verilen ve o türlerin özelliklerini vurgulamak için seçilen bir marka adıdır. 19. yüzyılın sonlarında Belçika, Kongo’da (Zaire) keşfedilip, ticari potansiyeli açılmıştır. Arabica bitkilerinden daha düşük irtifada, daha yüksek sıcaklıklarda büyüyüp meyve verebilir ve hastalığa daha dirençlidir. Bu özellikler bugün hala Robusta üretiminin çoğunu yönlendiren sebeplerdir ve yetiştirilme biçimi nedeniyle üretimi oldukça ucuzdur.
Arabica’da asidite ve tatlılık yüksekken, Robusta’da bitter tatlar yüksektir. Krema ise Robusta’da daha fazladır. Arabica genellikle daha az kiraz üretir. Robusta ise daha fazla kiraz ve dolayısıyla daha fazla tohum ile daha yüksek verime sahiptir. Arabica daha düşük sıcaklıklarda büyür; Robusta ise ısı değişimlerinden çok daha az etkilenir. Robusta’da kafein oranı Arabica’ya göre daha fazladır.
Gianni Strino, Cafe de Matino
Saint Antuan’ın Güvercinleri, İlhan Berk
Eleni’den önce
Daha ben çocuktum daha tütüne daha kahveye alışmamıştım
Sabahları, akşamları bilmiyordum daha
Bir gün bakıyorum akşam ellerimde gözlerimde
Bir gün sabah her yanım.
Kahve Hasadı
Seçici Toplama: Bu yöntemde kahve, yalnızca elle toplanır ve özellikle tam olgunlaşmış meyveler seçilir. Toplayıcılar olgunlaşan meyveleri 8-10 günde bir toplamaya çıkarlar. Bu hasat yöntemi çok fazla emek ve zaman ister ancak en özel arabica çekirdekleri de bu şekilde elde edilir. İyi bir toplayıcı günde ancak 50-100 kg meyve toplayabilir ve bu miktardaki meyveden, yaklaşık 10-20 kg kahve çekirdeği çıkar.
Soyarak / Sıyırarak Toplama: Ağaçtaki tüm meyveler olgunluklarına bakılmaksızın; tek seferde, elle veya makine ile dalları sıyırarak toplanır.
Kahve işlenme sürecinin ilk adımında yıkama yöntemi kullanılır. Bazı yöntemlerde kahvenin etrafındaki meyvesinin de lezzetli olması gerekirken, bu yöntem tamamen kahvenin çekirdeğine odaklanır. Amacı, kahve çekirdeklerinin kalan kısımlarından tamamen ayrılmasıdır. Bu işlemde öncelikle kabuklar meyve kısmından ayrılır, kahve meyveleri su dolu tanklara yerleştirilir ve meyveden geriye kalan yapışkan kısımların fermente işlemi ile çekirdeklerden ayrılması beklenir. Fermente işleminin tamamlanması ile kahve yıkanmış olur. Sonrasında çekirdekler güneşte bekletilerek kurutulur. Pahalı ve zahmetli bir yöntemdir fakat kahve tadı yalın bir şekilde ortaya çıkar. Bu sebeple nitelikli kahve sektöründe tercih edilir.
Konyak, Kitap ve Kahve, Metin Altıok
Tenha bir eylül bahçesinde
Bir bardak konyak, kitap ve kahve
Otururken dalmış kendi kendime,
Güz rüzgârı geçiyor kitabımın içinden
Ot kokan nefesiyle.
Hızla çevirerek sayfalarını
Savuruyor bütün harfleri
Gözlerimin önünde,
Koparıp kimbilir hangi sözlerden
İrili ufaklı belki binlerce.
Telâşla kapatıyorum kapağını kitabın
Bastırıp üstüne elimle.
Bakıyorum her şey yerli yerinde;
Tenha bir eylül bahçesinde
Bir bardak konyak, kitap ve kahve
İrina Redine, Coffee İnvitation
Kahve Çeşitleri
- Light Roast Kahve: 196 °C ve 205 °C’de kavrulan kahvelerdir. Kavrulma derecelerine göre farklı isimler alırlar. 196 °C kavrulma “Cinnamon Roast”, 205 °C kavrulma “Moderate-Light Roast” olarak bilinir. Özelliği, kahveden çıkan ilk çat sesiyle birlikte hazır hale gelmesidir. İlk çat sesi, kahvenin eriştiği ilk kavrulma derecesi anlamına da gelir. Bu derecelerde yüksek asidite oranı vardır.
- Medium Roast Kahve: 210 °C ve 219 °C’de gerçekleşen kavrulmalardır. Kavrulma derecelerine göre 210 °C kavrulma “American Roast”, 219 °C kavrulma “City Roast” adını alır. Asiditesi daha az hissedilir, ancak kahvenin karakteristiği herhangi bir saptamaya uğramaz.
- Dark Roast Kahve: 225 °C “Full City Roast”, 230 °C “Vienna Roast”, 240 °C “French Roast”, 245 °C “Italian Roast” adını alır. Kahvenin asiditesi çok azalmış durumdadır. Sahip olduğu karakteristik özellikler ve aromalar ortaya çıkar. İnce bir gövdesi vardır. Bu nedenle çok daha geniş kitlelerce tüketilir.
Sana Ne Yaptılar, Attila İlhan
O sabah mı çıkmıştın, bir gün önce mi
Bir bıçağın ağzında yürür gibiydin
Demirlerin soğukluğu soluk dudaklarında
Gözlerinde karanlığı dar hücrelerin
Seni görür görmez özgürlüğümden utandım
Söyle ne içersin, çay mı kahve mi
Çok değişmişsin birden tanıyamadım.
Valentina Khudyakova, Morning Coffee
Dünyada Kahve Bölgeleri
- Orta ve Güney Amerika
- Afrika ve Ortadoğu
- Güneydoğu Asya Bölgesi
Dünya kahve üretiminin büyük bir bölümünü oluşturan bu üç bölge de ekvator çevresindedir ve Yengeç ile Oğlak Dönenceleri arasında kalan bu tropikal kuşağa aynı zamanda Kahve Kuşağı da denmektedir.
Amerika: Orta, Hafif ve Dengeli Fındıksı, Baharatlı Orta Asit Dengeli. (Guetamala, Costa Rica, El Salvador, Honduras, Panama, Peru, Brezilya, Kolombiya)
- Guetamala: çiçeksi, hafif, aromatik
- El Salvador: karakterli, zengin aroma, yoğun
- Brezilya: fındıksı, çikolatamsı, temiz
- Kolombiya: meyvemsi, karamelimsi, sağlam gövde
- Honduras: tatlı, asitli, keskin
- Peru: karamelimsi, tatlı, asitli
Afrika/Arap Yarımadası: Parlak, Asitli Meyvemsi Orta Dengeli. (Yemen, Ruanda, Uganda,Kenya, Etiyopa)
- Ruanda: çikolatamsı, aromatik, orta yoğun
- Etiyopya: meyvemsi, şarabımsı, yoğun
- Kenya: çiçeksi, aromatik, yoğun
Asya/Pasifik: Çikolata Aromalı Tatlı Ağır Gövdeli. (Hawaii, Hindistan, Çin, Papua Yeni Gine, Avustralya, Sumatra, Java)
- Hawaii: keskin, düz, dengeli
Alıntılarla, Turgut Uyar
“her şeyden biraz kalır”
diyor birileri, çoğulluk haklılıktır
kavanozda biraz kahve
kutuda biraz ekmek
insanda biraz acı
insanda biraz mutluluk
Daniel F. Gerhartz
Brezilya, dünya kahve üretim hacminin 3/1’ini karşılamaktadır ve üretimin yaklaşık %40’ı iç piyasada tüketilirken kalan kısın ihraç edilmektedir. Brezilya’da en çok kahve üretilen bölgeler; Parana, Espirito, Santo, Bahia, Sao Paulo ve Minas Gerais’tir. Bu bölgelerden Brezilya’daki toplam kahve üretiminin yarısından fazlası çıkar. Brezilya’da üretilen kahvelerin kaliteleri büyük farklılıklar gösterebilmektedir, çok kaliteli ve aynı zamanda çok da kalitesiz kahveler yetiştirilmektedir. En çok değer gören kahve çeşitlerinden biri Espirito bölgesinde yetişen Bourbon çekirdekleridir.
Honduras, çok kaliteli kahveler sunarken, yaşanan kasırga gibi doğal afetler kahve tarımına darbe vurmuştur. Honduras, en yüksek kalitede kahvelere verilen SHG (Strictly High-Grown) ünvanı ile 2000 metre yükseklikte yetişen kahvelere sahiptir. En tanınmış kahve bölgeleri Yoija, Copan ve Marcala’dır.
Meksika, dünyanın en büyük kahve üreticileri arasında yer almaktadır. Ülkede organik kahve üretimi oldukça yaygındır ve birçok sertifika programı mevcuttur. Sertifika programlarına; Utz Kapeh, Rainforest Alliance ve Transfair örnek gösterilebilir.
Guetamala, en büyük 10 kahve üreticisinden birisidir. Çok yüksek arazilerinde, dünyanın en iyi kahve çeşitlerini yetiştirmektedir. Çoğunlukla Arabica türü ekilirken, Typica ve Bourbon alt türleri de yaygındır. Kahve yetiştiriciliğinde gölge metodu tercih edilmektedir. Devletin bir kurumu olan Ana Cafe, en yüksek kaliteli kahvelere, kahvenin geldiği bölgenin isminin önüne eklenmek üzere SHB sertifikası vermektedir. Kahve yetiştirilen bölgeler mikro iklim koşullarına göre sınıflandırılmıştır. En tanınan bölge Antigua bölgesidir. Bilinirliği olan diğer bölgeler; Fraijanes, Coban, Huehuetenango, Atitlan, San Marcos, Nuevo Oriente’dir. Her bölgede yetişen çekirdeklerin kendine has karakteristik özelliği vardır. Genellikle dolgun gövdeli, baharatlı ve çiçeğimsi tatlar alınmaktadır.
Raimundo de Madrazo, A Woman (Aline Masson) Drinking a Cup of Chocolate
Kolombiya, ülke adı ile kahve ihraç eden ilk ülkelerdendir. Dünya’nın 3. büyük kahve üreticisi konumundadır ve genellikle Arabica türü kahve çekirdekleri yetiştirilmektedir. En önemli kahve ekim bölgeleri; Medellin, Armenia, Manizales’tir ve bu bölgelerden gelen kahve çekirdekleri MAM etiketiyle satılmaktadır.
Hindistan, 1990’lı yıllarda piyasanın liberalleşmesi ile birlikte kahvenin hem kalitesi hem de üretim miktarı artmıştır. En önemli bölgeleri; Karnataka, Tellicherry, Malabar ve Nilgiris’tir. Nitelikli, üst düzey kahveleri Indian Plantation AA olarak sınıflandırılmaktadır. Indian Moonsooned Malabar’da özel kahvelerinden biridir. Hindistan’da Robusta Parchment ve Moonsooned Robusta gibi çok kaliteli Robusta türleri de yetişmektedir.
Kenya’da, 1500-2100 metre yüksekliklerde kahve ekimi yapılmaktadır. Elde edilen kahveler, dünyanın en iyi kahvelerinden kabul edilmektedir. Kenya kahvelerinde kuvvetli, dolgun ve dengeli tadım notaları görülmektedir. İklim koşullarından dolayı çoğu zaman yılda iki kez kahve hasadı elde edilir. Önemli kahve ekim alanları Mount Kenya ve Mount Elgon bölgeleridir. Çekirdek büyüklüklerine değer verilmektedir. Perlbohne ve Kenia Peaberry toplam hasatın %5-10’unu oluşturmaktadır. Bir kahve meyvesinden iki çekirdek yerine bir yuvarlak tam çekirdeğin çıkmasıyla elde edilen Peaberry kahve çekirdekleri her ülkede ayrıştırılıp satılmasa da, Kenya’da ayıklanmaktadır.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde yüksek nitelikli kahveler, Orientale ve Kivu bölgelerinde yetişmektedir. Ülkede en çok peaberry çeşidi kahve üretimi gerçekleşmektedir. Hem Arabica hem de Robusta türünün ihracatını yapmaktadırlar.
Etiyopya’da ilk kahve ağacının yetiştiği tahmin edilmektedir. Ülkede yaklaşık 12 milyon kişi kahve sektöründe yer almaktadır. Afrika, Arabica kahvenin en büyük ihracatçısı konumundadır. Kahve ekim alanlarının yaklaşık yarısı 1500 metrenin üzerindedir. Bilinen en özellikli kahvelerden birisi olan Harar en yüksek kahve ekim bölgelerinden biridir. Dijimmah, Sidamo ve Yirgacheffe’de önemli kahve çeşitleridir. Etiyopya kahveleri, Afrika’nın en iyi kahveleri sayılmaktadır. Doğal koruma alanı olan Bonga Forest bölgesinde yaban olarak yetişen çok yüksek kalitede kahve elde edilmektedir, Limu olarakta bilinir. Hasadın tamamına yakınını Japonlar satın aldığı için piyasada pek bulunmayan bir kahve türüdür.
Konstantin Razumov, Elegant Woman Drinking Coffee
Karamela, Haydar Ergülen
Yanık şekerim sert, hayatsa daha berbat,
ikisinin de aynı kağıttan çıktığını unuturdum
unutmasına da, ben tuttum birini sevdim,
hayatı nasıl sevdiysem onu da öyle sevdim:
Tarçın Kokulu Kız, Carmen, Ay Carmela…
O nane likörüne bayılırdı ama, ben onu
sıcacık bir kahvenin dumanına benzettim,
o da beni birine benzetmiş olmalı ki, tuttu
aşk derdine düştü, şimdiyse terketme sevdasında!
Aşk dünyaya bizden önce gelmiş de erkenden
açmış gibi dükkanını, onun kokusuyla tanıdım
aktarları, acı sözlerini aşkın tuzu biberi saydım,
onun huylarıyla karşılaştım eski tuhafiyelerde:
Aynalı Pasaj, Bonmarşe ve Altın Düğme
Tom Mc Nemar, Coffee Grinder Still Life
Kahvenin Demleme Teknikleri
- İmmersiyon: Öğütülmüş olan kahvenin su içinde bekletilmesi ve ardından demlenmesi tekniğidir. En bilinen teknikleri french press, aeropress ve cold brew’dir.
- Ekstraksiyon: Bu işlem, öğütülmüş kahve çekirdeklerinden aromanın çıkartılması halidir. Az ekstraksiyon işlemi ekşi bir tat sağlar, fazlası ise bitter bir tada neden olur.
- Demleme oranı: Öğütülmüş kahve türünün suya oranını ifade eder. 1:16 veya 1:2:5 gibi gösterimler ile açıklanır. Filtre kahve çeşidi için 1:15, espresso için 1:1, soğuk kahve için 1:10 en popüler oranlardır.
- Çiçeklenme: Taze kahve içinde kavurma esnasında CO2 ve başka gazlar sıkışır. Demleme işlemine başlamadan evvel öğütülmüş olan kahvenin üstüne dökeceğiniz az miktarda su, içeceğinizde sıkışmış olan gazların dışarı çıkmasına olanak tanır. Bu işlem çiçeklenme olarak bilinir.
Espresso: İtalya’ya özgü bir kahve türü olan Espresso, en çok tercih edilen kahvedir. İyi bir espresso elde etmek için kullanılacak en güvenilir ekipman espresso makineleridir. Espresso makinesi, 90-95 °C suyu 9 bar basınçla kahvenin içinden geçirerek kaliteli kahveler hazırlamayı sağlar. Espresso’nun en önemli özelliği üzerinde oluşan köpüğüdür. Bunun temel nedeni, Espresso’nun bu ismi alma sebebi olarak da gösterilen, basınçla yapılan demleme tekniğidir.
İlk espresso makinesinin patenti Torino’lu Angelo Moriondo tarafından 1884’te alınmıştır. 1901’de Milano’lu Luigi Bezzera’nın geliştirdiği espresso makinesi patentini Desiderio Pavoni’ye satması sonrası 1905’te La Pavoni şirketi doğmuş ve Amerika’da kurulan ilk espresso makinesi bir La Pavoni makinesi olmuştur.
Espresso bazlı ürünleri sıralarsak:
a. Single Espresso – Double Espresso:
Single Espresso: 7 gram kahveyle ve yaklaşık 30ml espresso;
Double Espresso: 14 gram kahveyle, yaklaşık 60 ml espresso elde edilir.
Double Espresso, Single Espresso’ya göre kafein oranı daha fazla, daha acı ve daha gövdeli bir kahvedir.
b. Ristretto: Espresso makinasında yapılan Ristretto’nun klasik espressodan farklı olmasının en büyük nedeni daha az su kullanılarak hazırlanmasıdır. Ristretto, Espressoya kıyasla kafein miktarı daha düşüktür ve aroması daha güçlüdür. Ristretto hazırlanırken espressoya göre daha ince öğütülen toz kahve tercih edilse de, zaman zaman aynı toz kahve de kullanılabilmektedir.
c. Lungo: İtalyanca uzun anlamına gelen Lungo kahve, espressonun uzun içim versiyonudur. Espressoyu sert bulan kişiler tarafından tercih edilebilen lungo, espresso gibi hazırlanır. Farkı, su-kahve oranının 1:4 olması ve toz kahve içinden sıcak su akıtma süresini 35 saniyeye uzatmaktır. Bu şekilde single espressodan 5-10ml daha fazla kahve elde edilir.
Kimse, Refik Durbaş
Flütüm ince ve bereketli yüzümle
Her akşam yeni bir dansı çalardı
Yürürken yaylasında en uzun gün
Kahve fallarında fincanlarda
Ve bir sessizliğe ekleyip kendini
Birden barbar sesime dolardı
Ne kadar derin ve titrekse dolardı
Kendisi olan tabancasını dolardı
Raceanu Mihai-Adrian, Espresso in the Morning Painting
ç. Espresso Macchiato – Double Espresso Macchiato: Espresso Macchiato, single espressonun üzerine bir tatlı kaşığı süt kreması eklenerek elde edilir. Double Espresso Macchiato ise double espressonun üzerine 2-3 tatlı kaşığı süt kreması eklenerek elde edilir.
d. Americano: Double Espresso üzerine yaklaşık 200 ml sıcak su eklenerek elde edilir.
e. Affogato: 1 top vanilyalı dondurma üzerine Double Espresso çekilerek elde edilir.
f. Cortado: Double Espresso üzerine yaklaşık 90 ml süt eklenerek elde edilir.
g. Piccolo Coffee: Latte Single Espresso üzerine yaklaşık 115 ml süt eklenerek elde edilir.
h. Coffee Latte: Double Ristretto üzerine yaklaşık 210 ml süt eklenerek elde edilir.
ı. Cappiccuno: Double Ristretto üzerine yaklaşık 205 ml bol kremalı/köpüklü süt eklenerek elde edilir.
i. Flat: White Double Espresso üzerine yaklaşık 190 ml süt eklenerek elde edilir.
j. Iced Coffee: Latte 7-8 adet buzun üzerine yaklaşık 250 ml süt ve Double Espresso eklenerek elde edilir.
k. Iced Americano: 7-8 adet buzun üzerine yaklaşık 250 ml su ve Double Espresso eklenerek elde edilir.
Bugün Hava Güzel, Cahit Sıtkı Tarancı
Bugün hava güzel,
Bugün içim içime sığmıyor.
Annemden mektup aldım,
Memlekette gibiyim.
Allaha çok şükür karnım tok;
Elimi uzatsam kahve fincanı dudaklarımdadır.
Kuşlar kaçmıyor benden;
Bir güvercin kanadında okşuyorum
Göklerin maviliğini.
Serçelerin cıvıltısıyla siniyor içime
Ağaçların yeşilliği.
Ohnie Lo, Coffee Mornings
Filtre Kahve: Filtre kahve, öğütülmüş kahve çekirdeklerinin sıcak suyla buluşturulup demlenmesi sonucu elde edilen kahve çeşididir. Demlenen kahve, kağıt ya da metal filtreden süzülerek posasından ayrıştırılır ve servise hazır hale gelir. Diğer kahve çeşitlerinde göre berrak ve akışkan bir kıvamı vardır. Çok sayıda filtre kahve demleme ekipmanı ve metodu bulunur. 1908 yılında Almanya’da bilim kadını Melitta Bentz tarafından ev şartlarında icat edilmiştir.
Filtre kahve demlemek için farklı ekipmanlar bulunur. Filtre kahve makinası dışında en kolay kahve hazırlama aparatlarından olan French Press ile hazırlanabilir. Espresso yaoımında kullanılan Moka Pot ile de filtre kahve yapılabilir.
French Press’i bugün bildiğimiz haline getiren ise İtalyanlar. İlk French Press dizaynı Attillio Calimani tarafından yapılır. French Press ismi ile dünyaya yayılmasının sebebi ise dizayna son halini veren Faliero Bondanini’nin bu tasarımını, Fransa’da bir fabrikada hayata geçirmesi ve ürünün buradan dünyaya yayılmasındandır. French Press’in bir diğer adı ise Cafetiere’dir.
French Press delikli bir filtreye sahiptir. Bu nedenle öğütme kalınlığı demleme kalitesi için oldukça önemli. Öğütme sonrası parçacıkların, filtrenin deliklerinden geçmeyecek büyüklükte olması gerekir.
Bir Mevsim Yok Anne Gibi, Birhan Keskin
Hem hiçbir mevsim ısıtmaz ellerimi
anne gibi
istersen kahve içip fal da bakarız yine
bana üç vakte kadar bir yolculuk görünür
belki ay doğar fincanda hanemize
Amalia Suruceanu, Turkey Coffee
Türk Kahvesi: Çok ince çekilmiş kahve çekirdeklerinin kaynar suyun içinde demlenmesiyle yapılan kahvedir. Kahvenin posası süzülmez. Türk kelimesi kahvenin menşeine dair bir niteleme değildir. Osmanlı döneminde ülke sınırlarına dahil olan yemen civarında yaygın olan, Arapların tercih ettiği bir demleme şeklidir.
Poetika, Can Yücel
Yalnızlığı sevmiyorum
Yalnız kim ola ki
Kendim…
Kendimin kendini sevmiyorum
Kediler hariç…
Kahve ocakçısı olacaktım ben
Tuttum kavlimi
Yazdıklarımsa hep nafile
Hep nişanlı angaje ısloganlı
Can, diyorlar, bir kahve yap şu dümenin ağzına
Kallavi olsun!
Bende yoksa kahve, yemişçiden tedariklenip
Ve cazveyi ateşe sürüp, üstüne yemeni, şekerini
Taşırmadan pişiriyorum
Biliyorum, bilmez miyim bu kahve ocağınnan
Ocağımızı bucağımızı
Isıtamayacağımı!
İşte onun içinde de içim titreyerek
Cezvenizi sürüyorum ateş
Kaynak
Sohbetin Bahanesi, Kahve, Deniz Gürsoy, Salah Birsel, Kahveler Kitabı, Kahveye Dair Herşey, Castello, Premium Coffee, Specific Coffee, Ror Barista Akademi, Kahve Terimleri Sözlüğü
