Tarih

Türk dilinin yazılı ilk kaynakları olarak kabul edilen Göktürk (Köktürk) Kitabeleri (Orhun Yazıtları), yazı dilimizin tarihi geçmişine ışık tutmakla kalmayıp sosyal ve siyasi hayata dair ipuçları da vermektedir. Devletin devam edebilmesi için yöneticilere ve halka düşen görevlerin sıralandığı bengü taşlarda tam bir iç hesaplaşma, öz eleştiri örneği görülür.

Daha iyi ekonomik ve sosyal koşullar elde etmek ya da baskı ve zulümden kaçmak için tarihin hemen her döneminde, insanlar göç etmişlerdir. Göç, insanlığa ait bir olgu olmanın ötesinde, dünyamızda bizlerle birlikte yaşayan diğer varlıklara da özgü bir fenomendir. Göç, insanlık tarihi kadar eski bir olgu olmakla birlikte yaşandığı her dönemde farklı nedenlerle ve görünümlerle

Derin devletin tanımı, devletin tanımında gizlidir. Devlet, cebir kullanma tekelinin meşruiyetini elinde bulunduran hukuki bir varlıktır. Derin devlet ise bir tahakküm biçimidir. Alametifarikası, resmi ve gayrı resmi, yani bir çifte tahakküm biçimi olmasıdır.

Kırgız Türkleri’nin milli destanı olan Manas destanı dünya edebiyatının sayılı destanları arasında yer alır. Ayrıca, dünyanın en uzun destanıdır. Manas adı, bu destanın kahramanının adıdır; destanı söyleyen ozanlara da manas adı verilirdi.

Ebu’r-Reyhân Muhammed b. Ahmed el-Bîrûnî’nin 973 yılında, Harezm’de ( günümüzde İran, Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan sınırları içinde yer alır) doğduğunu kendi satırlarındaki ifadeler aracılığıyla biliyoruz. Ancak Bîrûnî’nin gerçek doğum yeri hakkında birçok farklı görüş bulunur. Bazı yazarlar milliyetçi eğilimlerden etkilenmiş gibi görünse de, karışıklığın asıl sebebi genellikle “el Bîrûnî” nisbesidir. Nisbe: Bir kabile, yer, mezhep veya mesleğe

Kapitalizm, en basit şekliyle büyük oranda kâr elde etmek amacıyla üretime, metanın ve hizmetlerin değişimine yönelik, özel mülkiyete ve sermaye kullanımına dayanan ekonomik sistem olarak tanımlanabilirse de, çok daha karmaşık süreçleri içeren toplumsal yaşamın her alanına nüfuz eden ve onlara karakterini veren bir sistemdir.

Alevî-Bektaşî geleneği içerisinde Hacı Bektaş-ı Veli’den sonra adı en fazla geçen Türkmen babası olarak kabul edilebilecek Sarı Saltuk,  XIII. yüzyılda yaşamış, gerçek kimliği menkıbe ve efsanelerle iç içe geçmiş biridir.

XIII. yüzyılda Horasan’dan Anadolu’ya gelen dervişlerden biri olan Hacı Bektaş-ı Veli, döneminin önde gelen kişilerindendir. Onun doğumu, ölümü, kim tarafından eğitildiği, eserleri ve Anadolu’ya tam olarak hangi tarihte geldiğine dair kesin bilgiler bulunmamaktadır.

20. yüzyılın en önemli tarih felsefecisi, düşünür, diplomat, tarih ve edebiyat profesörlerinden biri olan Arnold Josephh Toynbee, 14 Nisan 1889’da Londra’da dünyaya gelmiştir. Babası, bir sosyal hizmet görevlisi olup, annesi İngiltere’de kolej diploması alan ilk kadınlardandır.

Tarihin gördüğü en büyük fatihlerden biri olan Timur’un doğum tarihi ve yeri ile ilgili kaynaklarda farklı bilgiler bulunmaktadır. Tarihçi Şerefüddin Ali Yezdî, Timur’un 1336’da Özbekistan’da eski adı Keş, şimdiki adı Şehrisebz olan şehirde dünyaya geldiğini kaydederken, İbn Tagrıberdi, Timur’un Keş’e bağlı Hoca İlgar köyünde 1328’de dünyaya geldiğini kaydetmektedir.

Portekizce belgelerde ismi, bazen Femâo de Magalhais, bazen de Femâo de Magelhaes olarak çıkar. İspanyolların hizmetine girdikten sonra kendisi de belgeleri bazen Maghallanes, bazen de Maghellanes diye imzalar. Sonraları adının, İspanyolca versiyonunun Latinceleştirilmiş hali Magellanus kullanılır.

6. yüzyıldan günümüze ulaşan önemli bir evrensel değer olan Ayasofya, dünya mimari kültür mirasının en önemli yapılarından biridir. Tarihçesi ve mimari özelliklerinin yanı sıra, jeolojisi ve inşasında kullanılan doğal taşların litolojisi, kökenleri ve kullanımı da özel bir inceleme alanıdır.

Osmanlıların Oğuzların Kayı Boyu’ndan geldikleri konusunda günümüz araştırmacılarının çoğunluğu hemfikirdir. Ancak, kronikler arasındaki çelişkilere dikkati çeken ve konunun dönemin tarihçileri tarafından işlendiği şartları göz önüne alan araştırmacılar ise, Oğuz Efsanesi’nin Osmanlıların hükümranlık iddialarını meşrulaştırmak üzere uydurulduğu görüşünü benimsemektedir. İlk Osmanlıların yarı göçebe bir aşiret olduğu da genel kabul gören olgular arasındadır.

Birinci Dünya Savaşı’nda İngiliz Askeri İstihbarat Şube’sinde görev yapan Thomas Edward Lawrence, özellikle Arap Yarımadası’nda yürüttüğü istihbarat faaliyetleri ile ün kazanmıştır. Bölgede Osmanlı Devleti’ne karşı başlatılan Arap isyanının siyasi, taktik ve lojistik açıdan daha sistemli bir hal almasında önemli bir rol oynamıştır. Böylece İngilizlerin Arap Yarımadası’ndaki nüfuzunu pekiştirmiştir.